Được viết bởi Cảm biến trục cam là một trong số những cảm biến vô cùng quan trọng trong hệ thống các cảm biến trên xe ô tô. Theo thời gian sử dụng xe, cảm biến này sẽ gặp các vấn đề hư hỏng khác nhau.
Chủ xe cần phải trang bị cho mình những kiến thức về cảm biến vị trí trục cam để có thể xác định được những hư hỏng khi chúng gặp lỗi.
Cảm biến vị trí trục cam là cảm biến thuộc hệ thống động cơ xe ô tô, nó đảm nhận vai trò kiểm soát thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu đến buồng đốt, giúp động cơ hoạt động ổn định và hiệu quả nhất. Vậy nên, khi cảm biến vị trí trục cam gặp vấn đề hư hỏng, sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành của xe.
Vậy cảm biến vị trí trục cam là gì? Chức năng như thế nào? Nó có cấu tạo và nguyên lý hoạt động ra sao? Có những dấu hiệu và cách nào để nhận biết cảm biến vị trí trục cam gặp hư hỏng? Nên làm gì khi cảm biến vị trí trục cam hư hỏng? Chi phí thay mới là bao nhiêu?… (P)
Tất cả những câu hỏi trên sẽ được chúng tôi giải đáp trong bài viết sau đây. Hãy cùng theo dõi để có thêm những thông tin hữu ích trong việc chăm sóc và bảo vệ chiếc xe của mình nhé!
Chức năng của cảm biến trục cam là gì?
Cảm biến vị trí trục cam ( có tên tiếng anh là Camshaft Position Sensor) đảm nhận vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống điều khiển động cơ xe ô tô.
Cũng giống như các loại cảm biến ô tô khác, ECU sẽ sử dụng tín hiệu được gửi về từ cảm biến này để xác định điểm chết trên của máy số 1 hoặc các máy khác, đồng thời xác định vị trí của trục cam để xác định chính xác thời điểm đánh lửa (động cơ xăng), hay thời điểm phun nhiên liệu (động cơ phun dầu Common rail).
Đối với những dòng xe được đời mới hiện nay, các nhà sản xuất đa số đều trang bị thêm hệ thống điều khiển trục cam biến thiên vô cùng thông minh, để theo dõi hoạt động của hệ thống điều khiển trục cam biến thiên.
ECU sẽ sử dụng tín hiệu được gửi về từ cảm biến này, để xác định rằng hệ thống trục cam biến thiên có đang hoạt động đúng với tín hiệu từ hộp ECU điều khiển hay không.
Xem thêm kiến thức về các dòng xe
Cấu tạo và nguyên lý của cảm biến vị trí trục cam
Dưới đây là chi tiết về cấu tạo, nguyên lý, vị trí và thông số kỹ thuật – sơ đồ mạch điện của cảm biến vị trí trục cam:
1. Cấu tạo
Cảm biến trục cam trên ô tô thường có 2 loại đó là:
| Cảm biến hiệu ứng điện từ
|
Cảm biến hiệu ứng Hall
|
| Loại này được cấu tạo bởi các bộ phận sau: – Vỏ cảm biến. – Dây tín hiệu. – Vỏ bảo vệ dây. – Nam châm vĩnh cửu. – Cuộn dây cảm ứng. – Vấu cực. – Bánh răng kích từ. – Khe hở không khí. |
Cảm biến hiệu ứng Hall được cấu tạo bởi những bộ phận sau: – Vỏ cảm biến. – Dây tín hiệu (+Vcc, -Vcc và Signal). – IC. – Nam châm vĩnh cửu. – Phần từ Hall. – Bánh răng kích từ. – Khe hở không khí. |
| Loại cảm biến hiệu ứng điện từ có cấu tạo chính là một cuộn dây điện từ, cùng với một nam châm vĩnh cửu. Nó có cấu tạo như một máy phát điện mini, khi hoạt động sẽ tạo ra một xung điện áp hình sin gửi đến ECU. | Các dòng xe ô tô đời mới ngày nay đa phần đều sử dụng loại cảm biến hiệu ứng Hall, nó được cấu tạo bởi những bộ phận chính là một phần tử Hall đặt ở đầu cảm biến, một nam châm vĩnh cửu và một IC tổ hợp trong cảm biến. |
Ngoài ra, một số dòng xe vẫn sử dụng Delco chia điện, thì cảm biến trục cam nằm trong bộ chia điện và sử dụng loại cảm biến quang. Nhưng hiện nay nó không còn thông dụng, rất ít khi được dùng.
2. Nguyên lý làm việc
Khi trục khuỷu quay, dây cam dẫn động sẽ khiến trục cam quay theo. Trên trục cam có một cánh tạo cung có các vấu cực, các vấu cực này quét qua đầu cảm biến, khép kín các mạch từ và cảm biến tạo ra một xung tín hiệu gửi tới ECU. Từ đó ECU nhận biết được điểm chết trên của xilanh số 1 hay các máy khác.
Tùy thuộc theo từng loại động cơ mà số lượng vấu cực trên vành tạo xung của trục cam sẽ khác nhau:
- Cảm biến vị trí trục cam Điện từ: Tạo ra xung dạng hình sin, có điện áp từ 0.5 – 4.5V.
- Cảm biến vị trí trục cam loại Hall: Tạo ra xung hình vuông.
- Cảm biến vị trí trục cam loại Quang (sử dụng bộ chia điện): Tạo ra xung có hình vuông.
Nếu bạn chưa biết về cảm biến trục khuỷu, các bạn có thể xem tại: Cảm biến trục khuỷu
3. Vị trí
Vị trí cảm biến trục cam thường nằm trên nắp dàn cò hoặc gang bên cạnh nắp dàn cò.
4. Thông số kỹ thuật và sơ đồ mạch điện
Đối với các kỹ thuật viên, ngoài việc nắm bắt cấu tạo và vị trí, thì biết được thông số của cảm biến là lợi thế lớn để kiểm tra và xử lý các lỗi liên quan. Dưới đây là thông số kỹ thuật và sơ đồ mạch điện:
4.1. Thông số kỹ thuật
- Đo điện trở cuộn dây của cảm biến vị trí trục cam loại điện xấp xỉ 400 – 1000Ω.
- Loại cảm biến điện từ nằm trong denco (ô tô đời cũ) có điện trở thấp hơn, xấp xỉ khoảng 200 – 300Ω.
- Cảm biến loại Hall thì có điện trở không giống nhau giữa các xe.
- Khe hở không khí giữa đầu cảm biến và vấu cực tạo xung khoảng 0.5 – 2mm.
4.2. Sơ đồ mạch điện
- Mạch điện của cảm biến vị trí trục cam loại điện từ (2 dây và không cần nguồn cấp), có những dòng xe đời mới sẽ được trang bị thêm 1 dây nối mass bọc xung quanh 2 dây tín hiệu, để hạn chế nhiễu tín hiệu.
- Mạch điện của cảm biến vị trí trục cam loại Hall gồm có 3 dây (1 dây nguồn cấp cho cảm biến 5 hoặc 12V, 1 dây mass cảm biến và 1 dây tín hiệu gửi đến ECU).
Cách kiểm tra cảm biến trục cam khi gặp lỗi
Mỗi loại cảm biến vị trí trục cam sẽ có cách kiểm tra khác nhau, cụ thể:
Đối với loại cảm biến từ:
- Hãy sử dụng đồng hồ VOM để kiểm tra điện trở của cuộn dây và so sánh nó với giá trị điện trở tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
- Kiểm tra khe hở từ để xác định nó có nằm trong khoảng 0.5 – 1.5mm.
Để kiểm tra tín hiệu của cảm biến thông qua đồng hồ do VOM, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Sử dụng đồng hồ VOM điện tử và bật trở về nấc thang đo 2.5 DCV, đặt 2 đầu que đo vào chân của cảm biến.
- Bước 2: Sử dụng cờ lê quét qua đầu cảm biến liên tục và quan sát xem đồng hồ có vung lên và trả về liên tục hay không. Nếu có là cảm biến trục cam có tạo ra xung điện áp.
Để chắc chắn hơn, bạn nên kiểm tra xung tín hiệu đầu ra bằng máy hiển thị xung theo đúng biên dụng như phần thông số kỹ thuật.
Đối với loại cảm biến Hall và Quang:
- Đối với 2 loại cảm biến này, hãy bật On chìa khóa để kiểm tra: Chân dương có 12V (hoặc 5V), mát 0V và Signal là 5V.
- Sử dụng đồng hồ đo hiển thị xung (Oscilloscope) đo chân Signal khi đề máy có tín hiệu xung vuông như phần thông số kỹ thuật.
Lưu ý: Bạn cũng nên tháo các con cảm biến ra ngoài để vệ sinh sạch sẽ và kiểm tra xem chúng có bị hư hỏng hay không!
Tham khảo cách vệ sinh và bảo dưỡng xe
Các hiện tượng khi cảm biến bị lỗi và các mã lỗi
Cảm biến trục cam khi lỗi có thể sẽ khiến xe xuất hiện một số hiện tượng sau:
- Đèn check engine sáng: Cảm biến vị trí trục cam hư hỏng, ECU sẽ điều khiển báo đèn Check Engine sáng để người lái có thể nhận biết. Trong trường hợp mất tín hiệu của cảm biến vị trí trục cam, xe sẽ có hiện tượng đề dài hơn mới nổ máy, công suất động cơ bị sụt giảm.
- Trên một số dòng xe, cảm biến vị trí trục cam hư hỏng sẽ làm bugi không thể đánh lửa, từ đó xe không thể nổ máy.
- Trên một số xe động cơ phun dầu điện tử Common rail của Hyundai và Kia, khi bị mất tín hiệu từ cảm biến vị trí trục cam. Trước khi đề máy sẽ không có tín hiệu điều khiển kim phun và không thể nổ máy.
(Lưu ý: Tất cả những hiện tượng trên đều sẽ làm đèn Check engine sáng trên bảng taplo).
Có thể bạn quan tâm: Nguyên nhân xe ô tô bị ì máy không bốc
Dưới đây là những mã lỗi thường thấy khi cảm biến vị trí trục cam gặp hư hỏng, được đọc qua máy chẩn đoán lỗi phát hiện:
- P0340: Circuit malfunction – Mạch cảm biến hư hỏng.
- P0341: Circuit range or performance problem – Phạm vi mạch hay vấn đề hiệu suất.
- P0342: Circuit low input – Điện áp vào mạch thấp.
- P0343: Circuit high input – Điện áp vào mạch cao.
- P0344: Circuit intermittent – Mạch liên tục.
Có nên lái xe khi cảm biến trục cam gặp lỗi?
Cảm biến vị trí trục cam khi gặp lỗi có thể ảnh hưởng trực tiếp với động cơ. Do đó, bạn không nên lái xe khi cảm biến nay gặp vấn đề hư hỏng. Việc cố gắng lái xe trong điều kiện cảm biến này gặp lỗi có thể khiến bạn mắc kẹt giữa đường do xe chết máy đột ngột.
Do đó, nếu nhận thấy cảm biến trục cam gặp lỗi, tốt hơn hết bạn nên mang xe tới cơ sở sửa chữa ô tô gần nhất để được kiểm tra và thay mới.
Bạn có thể xem chi tiết: Các loại cảm biến trên ô tô
Chi phí thay thế cảm biến vị trí trục cam là bao nhiêu?
Chi phí thay mới cảm biến vị trí trục cam sẽ bao gồm tiền công thợ và vật tư thay thế. Giá cho mỗi bộ cảm biến này sẽ khác nhau tùy thuộc vào đó là dòng xe nào. Tuy nhiên, chi phí dao động đối với những dòng xe phổ thông là từ 500.000 – 1.000.000 đồng. Còn đối với những dòng xe hạng sang thì chi phí cho cảm biến sẽ từ 1.000.000 – 2.000.000 triệu đồng.
Vậy nếu như bạn muốn biết giá cả chính xác cho việc thay mới cảm biến vị trí trục cam cho chiếc xe của mình, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua Hotline để được tư vấn và báo giá chi tiết.
Hoặc nếu chiếc xe của bạn đang gặp phải những dấu hiệu hư hỏng liên quan đến động cơ, và bạn nghi ngờ rằng nó xuất phát từ cảm biến vị trí trục cam, muốn kiểm tra và xác định nguyên nhân, bạn có thể ghé thăm trực tiếp gara của chúng tôi để các KTV tiến hành kiểm tra miễn phí giúp bạn.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về cảm biến trục cam mà chúng tôi muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc đã có thêm những thông tin hữu ích dành cho bản thân. Chúc các bạn lái xe an toàn! Hoặc có vấn đề cần thắc mắc trên xe của bạn, có thể liên hệ với xưởng 911 chúng tôi.
